Buğdayda kalite için süneyle mücadele

14 June Friday, 2019
Buğday üreticilerin karşılaştığı en büyük sorun süne. Kendisi küçük zararı büyük bu canlıyla yapılan mücadelede bilinçli bir yol izlendiğinde ise ürün kaybı en aza indirilebiliyor.
Buğdayda kalite için süneyle mücadele Haber: Neslihan AKTAŞ
Kamera: Tolga URUN – Aytek BASİ
Yaz aylarında buğday başaklarıyla canlanan tarlalarda bir tehlike gizli.
Stratejik bir tarımsal ürün olan buğdayda en büyük ürün kayıplarına neden zararlı; süne.
Buğday arpa gibi hububat tanelerine zarar veren süne, buğdayda ekmeklik olma özelliğini bozuyor.
Ankara Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü’nde Hububat Zararlıları alanında uzun yıllardır çalışan Dr. Mümtaz Özkan, süneyi tüm yönleriyle Web Tarım TV’ye anlattı.
Sünenin 8-9 ay kışlakta kaldığını anlatan Özkan, zararlının ilkbaharda tarlalara indiğini söyledi.
Türkiye genelinde 63 milyon dekar üretim alanının yaklaşık 50 milyon dekarı süne tehdidi altında.
Etkin mücadele zararı en aza indiriyor
Karadeniz bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi hariç bütün bölgelerde süne zararlısı görülüyor. Süne, etkin mücadele tedbirleri alınmadığı takdirde yüzde yüz zarara neden olabiliyor.
Yeterli önlem alınmadığında büyük ürün kayıplarına neden olan süneyle mücadelede doğru ve zamanında ilaçlama önemli. Bazı biyolojik yöntemlerde mücadelede önemli rol oynuyor.
Dr. Mümtaz Özkan, etkin bir mücadele için yapılması gerekenleri de şöyle anlatıyor:
“Süne mücadelesi yapılan aşamasına gelinceye kadar Tarım ve Orman Bakanlığı il müdürlüklerinde çalışan teknik elemanlar bir dizi sürveyler yapıyor. Kışlaklardaki kışlamış erginlerin yoğunluğunu belirliyoruz. Yumurta bırakıyor. Yumurtadan çıkan nif dediğimiz bireylerin sayımını yapıyoruz. Eğer bu alanda yumurta parazitoiti dediğimiz bize faydalı doğal düşmanlar varsa onların etkinliğiyle ilgili sürveyler yapıyoruz. Tüm bu sürveylerin sonucunda bir alanın ilaçlanıp ilaçlanmayacağına karar veriyoruz.”
İlaçlama Süneyle mücadelede kullanılan en etkin yöntem. Ancak uzmanlar uyarıyor. Doğru zamanda doğru ilaçlama yöntemiyle başarılı sonuçlar alınabilir.
Üreticilerin mutlaka bağlı bulundukları il, ilçe tarım ve orman müdürlüğüne danışmaları gerekiyor.
Bütün tarlalar aynı zamanda ilaçlanmalı
İlaçlama aşamasında çiftçilerin yapması gerekenleri anlatan Özkan, ilaçlamadan sonra da tarlalarda kontrollerin devam ettiğini belirtti. 
Bir bölgede ilaçlama zamanının geldiği çiftçiye sms, anons gibi çeşitli şekillerde duyuruluyor. İlaçlama kararı verilmesinden sonra en geç bir hafta içinde ilaçlamanın tamamlanması gerektiğini belirten Özkan, “Çiftçilerimizin kendi tarla pülverizatörleri ile tarlaya girerek ilaçlama yapması gerekir. Çiftçilerimizin bir çekincesi var. Tarla pülverizatörü ile tarlaya girdiğim zaman buğdayı ezerim düşüncesi var. Belki yüzde 2- 3 zarar verir bu tarlaya ama sonuçta tüm ekini kurtardığı için bu çok büyük bir kayıp değildir. İlaçlamadan sonra da biz tarlalara gidip ilaç etkilimi değil mi gözlemleriz.”
Süneden zarar görmüş buğday tanesinin nasıl tespit edilebileceğini anlatan Özkan, sünenin buğdayın ekmeklik ve makarnalık olma özelliğini bozduğunu vurguladı. 
“Buğday stratejik bir üründür”
Dr. Mümtaz Özkan üreticileri, köydeki tüm buğday tarlalarının aynı anda ilaçlanması gerektiği konusunda da uyarıyor.
Özkan, “Tüm çiftçilerimize şunu söylemek istiyorum. Teknik elemanlarca mücadele edilmesine karar verilen bütün alanlarda kimyasal mücadelenin gerçekleştirilmesi şarttır. Tüm köyün imece usulü şeklinde tarlalarını ilaçlaması lazımdır. Bu hem üretici açısından hem de ülke ekonomisi açısından çok önemlidir. Buğday stratejik bir üründür.”
 
buğday süne zararlı zirai mücadele tarım ve orman dr.mümtaz özkan