Ağaçlar usta ellerde sanatla yontuluyor

14 March Monday, 2022
Konyalı tahta kaşık ustası Mehmet Sami Onay, mesleği yaşatmak için çabalayan bir Türkiye ahisi. Dedelerinden miras kalan sanatını babasından devralan usta sanatçı Anadolu’ya özgü şimşir kaşıkları yaşatmak ve tanıtmak için çalışıyor. Yetiştirecek çırak bulamayan Mehmet Sami usta, bu sanatı öğrenmek isteyenlere gönüllü öğretmenlik yapıyor.
Ağaçlar usta ellerde sanatla yontuluyor Haber: Neslihan AKTAŞ – Kamera: Altay TÜRÜNG

Ormandan budanan ağaçlar usta ellerde hayat buluyor.

Konya’nın yaşayan tek tahta kaşık ustası Mustafa Sami Onay, sanatına olan tutkusunu, “Ölmeye yüz tutmuş mesleklerden bir tanesi olan tahta kaşık imalatını tamamen el yöntemleriyle, dedelerimizden babalarımızdan gördüğümüz yöntemlerle tahta kaşık imalatı yapıyorum. Ben 2015 Türkiye ahisiyim. Yaşayan Kültür Hazinesi ödülü aldım. UNESCO Devlet Sanatçılığı unvanı verdiler.  Kendi adıma ahilik geleneğini yaşatabilmek adına bu işi yapıyorum. Biz duyarlı olmadığımız sürece bu işler olmaz.” sözleriyle dile getiriyor.

Dördüncü kuşak kaşık ustası Mehmet Saim Onay, Anadolu’ya ve Türk İslam sanatına özgü kaşıkların yapımını, mesleğin inceliklerini anlatmayı amaçlayan bir kültür elçisi. Yetiştirecek çırak bulamadığından yakınan Onay şunları söyledi: “Ekonomik manada getirisi olmadığından dolayı çok da ilgilenen yok. Gelmek isteyenlere her zaman gönül kapımız da hane kapımız da sonuna kadar açık. Kültür Bakanlığının “Bir Ustadan Bin Ustaya” projesi kapsamında zaman zaman davet alıyorum. Oralarda uygulamasını yapıyorum. Konya sanatının ileriye aktarılabilmesi adına bir gayretim var.”

“Her ağaçtan kaşık olur mu?” sorusuna da yanıt veren Mehmet Saim usta beceri kadar bilgi birikimi gerektiren kaşık sanatı için en iyi ağaçların seçilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu aşamada Tarım ve Orman Bakanlığının orman köylülerine verdiği bir hizmet devreye giriyor. Sanatı için nasıl ağaç temin ettiğini şöyle anlatıyor usta sanatçı: “Farklı ürün yapıyorum. Makine işi yapmıyorum. Tamamen elde yapıyorum ve şimşir ağacından, zeytin ağacının kök dallarından bunları yapıyorum. Ağaçların temininde Tarım ve Orman Bakanlığı senede iki sefer ormanı güçlendirme ve temizleme operasyonu yapar. Oradan çıkmış olan ağaçları orman köylüsüne yakacak olarak verirler. Oradan bana uygun olan ağaç çıkarsa bakanlıktan bilgi alıyorum. Ağaçları o şekilde temin ediyoruz.”

Usta sanatçı, Uluslararası Tarım Şehirleri Birliğinin Konya Tarım Fuarındaki standında ziyaretçilere mesleğini anlatma fırsatı buldu. Birliğin amaçlarını anlatan Genel Sekreter Mücahit Sami Küçüktığl: “Biz yerel yönetimlerin, belediyelerin tarımsal çalışmalarda daha aktif olması için tecrübe paylaşımı, bilgi birikimi paylaşımı noktasında eğitimler, kongreler, konferanslar düzenleyen uluslararası nitelikte bir sivil toplum örgütüyüz. 12 ülkede 160 şehir üyemiz var. Uluslararası bir birlik olarak tarımı, küresel anlamda insanların güvenli gıdaya ulaşabilmesi için bir aracı unsur olarak değerlendiriyoruz.”  Diye konuştu.
tahta kaşık usta konya sanat fuar ağaç tarım şehirleri tarım ve orman