Endemik türlere ‘akademik koruma’

14 July Friday, 2023
Tuz Gölü çevresinde görülen, Türkiye florasının endemik türlerinden Anadolu Yer Kuduz Otu, Ankara Üniversitesi akademisyenlerince yakından izleniyor.
Endemik türlere ‘akademik koruma’ Türkiye’nin ender bitkilerinden olan Anadolu Yer Kuduz otu titizlikle takip ediliyor. Yılda bir defa çiçek açan endemik özellikteki bitki görenleri büyülüyor.
Ankara Üniversitesi, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile arasındaki protokol çerçevesinde kentteki korunması gereken endemik türleri takip ediyor.

Bu kapsamda Türkiye'de sadece Tuz Gölü çevresinde yaşayan ve temmuz ayında çiçek açan Anadolu Yer Kuduz Otu da korunması gereken endemik türler arasında yer alıyor.

Yaklaşık 60 yıl önce literatüre kazandırılan ve uzun süredir koruma altında olan bu türün devamlılığı için Ankara Üniversitesince çalışma yürütülüyor.

Türkiye'de sadece Tuz Gölü civarında görülebiliyor

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Görevlisi Selçuk Tuğrul Körüklü, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ekibiyle belirli aralıklarla endemik türler için sağlık taramasına çıktıklarını belirtti.

Bu türlerin yaşadıkları yerlerin koruma alanı ilan edildiğini, belirlenen alanlar içerisinde bitkileri saydıklarını söyleyen Körüklü, "Her yıl belirli dönemlerde alan ziyaretleri yaparak bitkinin o seneki sağlığını, mevcut sayısındaki azalma ya da çoğalmalarını tespit ediyoruz. Ankara Şereflikoçhisar'daki Tuz Gölü'nün yakınlarında, Türkiye florasının endemik türlerinden biri olan ve izleme çalışmasıyla yakından takip ettiğimiz Anadolu Yer Kuduz Otu bulunuyor. Temmuz ayı içerisinde açan bu türü, sadece çiçeklendiği zaman gözlemleme şansı yakalayabiliyoruz." diye konuştu.

Yaşam alanının darlığı nedeniyle bitkinin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu belirten Körüklü, "Bu türü endemik kılan şey tuzlu ortamda yaşayabilmesi. Bu sene Ankara'da çok sık yağmur yağdığı için bitkimizin daha yeni çiçeklenmeye başladığını gördük. Bitkilerin sağlığı oldukça yerinde gözüküyor." dedi.

Körüklü, Anadolu Yer Kuduz Otu'nun izinsiz toplanması durumunda çok ciddi cezai işlem uygulandığını hatırlattı.

"Dünyada böylesine çorak topraklarda endemik bitkiye rastlamak oldukça zordur"

Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü emekli Öğretim Üyesi, bitki bilimci Prof. Dr. Mecit Vural da 8 yıl önce emekli olmasına rağmen halen tehlike altındaki bitkilerin izini sürmeye devam ettiğini belirtti.

Konya havzasının tuzlu topraklarının endemik bitkiler için önemine dikkati çeken Vural, "Dünyada böylesine çorak topraklarda endemik bitkiye rastlamak oldukça zordur. Tuz Gölü'nün çorak topraklarında ise 40'a yakın endemik bitki var. Bunların üçte birini korunmaya muhtaç endemikler oluşturuyor. Onlardan biri de Anadolu Yer Kuduz Otu." diye konuştu.

Bu türün yaklaşık 60 sene önce literatüre girdiğini aktaran Vural, bitkinin 30 yıldır Bakanlık tarafından korunduğunu bildirdi.

Türkiye'nin sadece bir bölgesinde yetişen bu bitkinin gerektiği kadar korunabilmesi için yetkililere çağrı yapan Vural, "Bu tür aynı zamanda gençler için bir eğitim materyali olma özelliği taşıyor. Bu nedenle alanın tel örgüyle korunması lazım." dedi.
Tuz Gölü Ankara Üniversitesi Anadolu Yer Kuduz Otu Endemik