Yağışlar obruk oluşumunu hızlandırıyor

23 March Wednesday, 2022
Bu kış yoğun yağış alan Konya Ovası’nda obruk sayısının daha fazla artması bekleniyor. Beklentinin nedeni ise yağışlarla erime hızı artan kalker taşı. Çünkü ovada kuraklık ve kontrolsüz kullanımla yer altı sularının çekilmesinin yanı sıra eriyen kalker taşıyla oluşan boşluklar da obruk oluşumunu etkiliyor.
Yağışlar obruk oluşumunu hızlandırıyor Konya Ovası'nda kuraklık ve kontrolsüz kullanımla yer altı sularının çekilmesi, eriyen kalker taşlarının boşluk yaratması ve zeminin çökmesiyle oluşan obrukların son yıllardaki artış hızı dikkati çekiyor.

Ancak bu yıl obruk oluşumunun daha fazla olması bekleniyor. Çünkü Devlet Su İşleri 4. Bölge Müdürlüğünün verilerine göre ova geçen yıla göre yüzde 50 fazla yağış aldı.

Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaşar Eren, yağışların kalker kayaçlarının erime hızının arttığını ifade ederek "Yağışlı yıllarda obrukların oluşumu daha da hızlanır. Islanma nedeniyle üstteki şapkanın ağırlığı artar. Altta boşluk olduğu için yüzeydeki sular o boşluklardan aşağıya süzülür. Bu da üstteki şapkanın daha çok aşınmasını sağlayarak meydana gelen çökmeyle obruk oluşumlarını hızlandırır. Özellikle önümüzdeki aylarda kar sularının erimesi, yüzeye yaklaşan boşlukların üzerindeki çökmeyi öne çeker." dedi.

Bu yıl geçmiş yıllara göre yağışların oldukça fazla olmasından duydukları memnuniyeti dile getiren Eren, şu değerlendirmede bulundu: "Bu, 'Bölgenin problemleri bitti.' anlamına gelmiyor. Çünkü yer altı sularımız onlarca yıldır aşırı kullanım ve küresel ısınma nedeniyle hızla aşağıya doğru çekilmekte. Hemen bir yıllık yağışla tekrar eski haline gelmesi mümkün değil. Yağışlar böyle devam eder, biz de kullanımımızı azaltırsak belki on yılda sularımız belirli bir seviyeye gelir. Ancak bu yüzey faylanmalarını ve obruk oluşumlarını engelleyebilir. Mevcut yer altı boşlukları nedeniyle bu yıl önceki yıllara göre daha fazla obruk oluşabilir ama bunların sayılarının ne kadar artacağını söylemek şu anda mümkün değil. Bu arazi taramalarıyla net olarak tespit edilebilir."

Son tespitlere göre Konya Kapalı Havzası'ndaki obruk sayısı yaklaşık 2 bin 250’ye ulaşmış durumda.
konya ova obruk yağış konya teknik üniversitesi Yaşar Eren