Gıdaları saklamanın en güvenli yolu dondurma yöntemi

Gıdaların en uzun süre ve güvenli saklama yöntemi olan dondurma işleminin ayrıntılarını Web Tarım TV araştırdı. Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nevzat Artık dondurulmuş gıdanın tüketimini, saklama sürelerini ve besin değerlerindeki değişkenleri anlattı.

Haber: Cem BAYAN
Kamera: Ekrem ALACAPUNAR
Fotoğraf: İbrahim BAĞCI

Deniz ürünleri, et, süt ürünleri, balık, meyve, sebze, püre, meyve suyu konsantresi gibi ürünlerin dondurulma ve daha uzun süre saklama yöntemi dondurma işlemi.  Gerek evde, gerekse sanayide sıkça kullanılan dondurma yönteminde nelere dikkat etmemiz gerekiyor?

Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nevzat Artık dondurulmuş gıdada dikkat edilmesi gerekenleri Webtarımtv’ye anlattı. Artık “Bir gıdanın bozulmasında mikroorganizmalar rol oynar. Bu organizmalar gıdadaki suyu kullanırlar. Gıdadaki su miktarı ne kadar çoksa bozulma işlemi o kadar hızlı olur. Bu işlemde de gıdayı dondurarak içindeki suyu buz haline getiririz ve bu sayede mikroorganizmalar suyu kullanamaz ve gıdayı bozamaz. Endüstride ya da evde -18 derecede muhafaza ettiğimiz sürece problem olmaz. Taze gıdaya en yakın gıda dondurulmuş gıdadır. Ancak tekrar söylüyorum -18 dereceden daha düşük sıcaklıkta muhafaza edilmelidir.” dedi.

 “-18 Derece ve altında muhafaza edin”

Nevzat Artık saklama sıcaklıklarına değinerek “Buzdolabının altı değil üst yani dondurucu kısmı. Yeni tip buzdolaplarında sıcaklık takibi daha rahat yapılabiliyor. -19, -40 bu sıcaklıklar daha iyi ancak sıcaklık -18 dereceden fazla olursa bir sorun oluşturur. Elektrik kesilebiliyor, bu durumda buzdolaplarıyla ilgilenmezsek gıda kendi kendine çözülüp bozulabilir. Bu nedenlerden dolayı buzdolabının dondurucusunun çalışıp çalışmadığı, çalışmasında sıkıntı olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Endüstrite ise -48 derecede saklama koşulları var. Nakliye sırasında da bu düşük sıcaklık korunabiliyor. Ancak marketten aldığımız bir dondurulmuş gıdayı tamamen çözülmeden hemen pişirmemiz gerekiyor.” şeklinde konuştu.

 “Çözülen gıda tekrar dondurulmamalı”

Dondurulmuş gıdanın 6 ay içerisinde tüketilmesi gerektiğini söyleyen Artık, çözülmüş bir gıdanın hemen tüketilmesi gerektiğini vurguladı. “Biz üç kişilik bir aile isek 250 gramlık bir bezelyeyi çıkartıp hemen yemek yaparsak bir problem olmaz ancak 5 kilogramlık bir bezelyeyi ki aynı şey et için de söz konusu olur, çıkartırsak risk söz konusu olur. Daha önce dediğim gibi dondurulmuş gıdada mikroorganizmalar vardır ancak donmuş su nedeniyle etkisizlerdir. Çözünme sırasında ise o mikroorganizmalar normalinden daha hızla faaliyete girerler. Bir gıda dondurulduktan sonra tekrar dondurulmamalıdır. O nedenle, yemek yapılacaksa gıdayı donmuş halde kesip yemeğe pişirmeye başlamalıyız. Uzun süre çözülmesini bekleyemeyiz. Ama köfte gibi ek malzeme koyacağımız yemeklerde de kullanacağımız kadarını alıp hiç beklemeden hazırlanmaya başlanmalıdır. Dondurulmuş gıdayı en geç aştı ayda tüketmeliyiz. Bu sıra uzatılabilir ancak ben bu süre zarfında tüketilmesini daha uygun buluyorum. Bozulmuş ve yeniden donan gıdanın tekrar çözüldüğünde müthiş bir kötü koku yayılır. Bu nedenle gıdayı tek bir yemekte kullanacağımız kadar parçalayıp dondurmalıyız. ” ifadelerini kullandı.