‘Ormanın hayaleti’ uydu vericisiyle takip edildi

Kars'ın Sarıkamış ilçesinde 25 vaşak, Kuzeydoğu Anadolu'da korunması ve yaşamının araştırılması amacıyla uydu vericisiyle takip edildi.

KuzeyDoğa Derneği görevlileri, Doğu Anadolu'daki biyolojik çeşitliliği tespit edip korumak amacıyla, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün izniyle Sarıkamış'taki yaban hayvanlarına yönelik bilimsel çalışmalarını sürdürüyor.

Dernek tarafından "Doğu Anadolu Yaban Hayatı Araştırma ve Koruma" projesi kapsamında 2013'ten bu yana sürdürülen çalışma kapsamında 25. Kafkas vaşağına da uydu vericisi takıldı.

KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, 2013'te Sarıkamış ormanlarında başlatılan "Vaşak Takip Projesi"ne bu yıl da devam ettiklerini söyledi.

Yaklaşık 12 yıldır takip ettikleri vaşakların analizlerini gerçekleştirdiklerini ifade eden Çoban, "Şimdiye kadar 25 vaşağı yakalayıp uydu vericisi taktık. Bu Türkiye'de yapılmış en uzun kapsamlı çalışma. Vaşaklar çok sessiz ve gece hareket ediyorlar. Bu nedenle de 'orman hayaleti' olarak adlandırıyorlar." dedi.

Vaşakların ormanlardaki yaşamını anlatan Çoban, şöyle konuştu:

"Görüyoruz ki vaşaklar ormanın derinliklerinden hiç dışarıya çıkmıyor. İnsanlarla temas etmeyi çok sevmiyorlar. Kış aylarında, özellikle üreme aylarında kendilerini ormanın dışına biraz daha fazla atarak kendilerine yeni çiftler, yeni bireyler bulmaya çalışıyorlar. Sarıkamış'taki ormanlar vaşaklar için aslında çok önemli. Çünkü etraftaki tek kapalı alan Sarıkamış ormanları. Zaman zaman ormanın dışına çıktıklarında, özellikle kışın tekrar yavrularını büyütmek için Sarıkamış ormanlarına dönüyorlar. Sarıkamış ormanlarındaki bu kayalık ve orman yapısıyla birleşen vadiler vaşaklar için çok önemli."

Çoban, belirledikleri vaşak üreme noktalarını Orman Genel Müdürlüğü ile paylaştıklarını ve bu alanlarda koruma statülerini geliştirdiklerini bildirdi.

"Sarıkamış ormanlarında vaşaklar ürüyor"

Sarıkamış ormanlarındaki vaşakların ürediğini, bunu da yakından takip ettiklerini dile getiren Çoban, "Şimdiye kadar fotokapanla saydığımız vaşaklarda 2 ya da 3 yavrulu bireylere rastladık. Bu da aslında Sarıkamış ormanlarının vaşakların üremesi için yeterli besin sağladığını bize gösteriyor. Tabii Sarıkamış ormanlarını ne kadar iyi korursak, aynı zamanda vaşakları da o kadar iyi koruyoruz." dedi.

Çoban, bu coğrafyada iki tür vaşak görüldüğünü belirterek, şunları kaydetti:

"Bir tanesi Kafkasya vaşağı, diğeri de Avrupa'da görülüyor, aslında Avrasya vaşağı. Sarıkamış'ta bu iki vaşak birbirinden ayrılıyor. Sarıkamış'taki vaşaklar Anadolu'daki Avrasya vaşaklarına göre daha küçük boyutlu. Bunun en önemli sebeplerinden biri Sarıkamış'ın ormanlarında çok fazla karaca olmaması. Buradaki vaşaklar tamamıyla besin diyetlerini yani beslenme stratejilerini tavşanlar, küçük kemirgenler üzerine kurmuş durumda. Bu da hayvanların morfolojik olarak yapılarının biraz daha küçük, daha hafif olmalarını sağlamış. Ama bu ormanda vaşaklar sağlıklı ürüyor ve biz de 2013 yılından beri bu çalışmaya devam ederek vaşakların izini sürmeye, onların peşinden gitmeye devam ediyoruz."