"Balık soğanı" coğrafi işaret bekliyor

Dünyada Avustralya ve Sicilya ile Türkiye'nin Kapıdağ bölgesinde yetiştiği belirtilen mor soğana coğrafi işaret alınması için harekete geçen Erdek Ticaret Odası, yaptığı başvurunun sonuçlanmasını bekliyor.

Avustralya ve Sicilya ile Balıkesir'in Erdek ilçesinde, Kapıdağ Yarımadası'ndaki 4 kırsal mahallede üretildiği belirtilen "mor soğan"ın, coğrafi işaret alınmasının ardından dünya pazarına sunulması için çalışma yürütülüyor.

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Dilek Işıktaş yaptığı açıklamada, uzun yıllar önce göçmenler tarafından getirilen tohumlarla üretilmeye başlanan mor soğanın Türkiye'de sadece Kapıdağ Yarımadası'na özgü olduğunu söyledi.

Tohumlarının ülkede birçok yere götürüldüğünün bilindiğini belirten Işıktaş, "En güzel renk ve tat, Kapıdağ bölgesindeki Ballıpınar, Ormanlı, Turhanlar ve Doğanlar mahallelerinde alınmış.” dedi.

Bu 4 mahallede yılda 500-550 dekar alanda üretim yapıldığını dile getiren Işıktaş, şöyle konuştu:

"Her yıl üretimimiz 5-10 dekar arasında değişiyor. Dekara 6-7 ton mor soğan üretimi yapılıyor. Yılda yaklaşık 3 bin 500 ton arası üretim oluyor. Üreticilerimiz bu yıl da soğan hasadına başladılar. Hasat, 10 Ağustos'a kadar sürecek. Kadınlar, kendilerine özgü teknikleriyle soğanı örerek satışa hazır hale getiriyor. Örülen soğanlar, büyük marketlere ve illere gönderiliyor. Bölgemizin zeytinden sonra gelen en önemli tarla ürünü mor soğan. Tatlı, sulu ve lezzetli olması dolayısıyla genellikle balıkların yanında tüketildiği için balık soğanı olarak da biliniyor."

Türkiye'de benzerlerinin üretildiğini belirten Işıktaş, "Diğerlerinden farkı, tatlı olması ve rengi. Ülkemizin çeşitli yörelerinde mor soğana benzeyen soğanlar var kırmızı, pembe renginde ama mor olarak üretilen sadece bizim Kapıdağ bölgemizde. Toprak yapısı itibarıyla sadece bu bölgede yetişiyor." ifadesini kullandı.

Erdek Ticaret Odası (ETO) Başkanı Özlem Sarı, İstanbul, Bursa, Ankara ve Eskişehir gibi birçok şehirde sevilerek tüketilen Kapıdağ bölgesine özgü mor soğana, tescil edilerek coğrafi işaret yapılması için çalışma başlattıklarını vurgulayarak, konuya ilişkin yaklaşık 6 ay önce yaptıkları başvurunun sonucunu beklediklerini anlattı.
Dünya piyasasına sunmak istiyorlar

Mor soğanla ilgili büyük bir market zincirinde satılmasına yönelik ana esaslarda anlaşma yapıldığını dile getiren Sarı, şunları kaydetti:

"Mor soğan, dünyada üç yerde yetişiyor. Avusturalya ve Sicilya ile Türkiye'de. Türkiye'de de Kapıdağ bölgesinde. Hasat zamanlarımız farklı bu bizim için çok büyük avantaj. Bizim istediğimiz, coğrafi işaretli ürün olarak tescillenmesi ile daha profesyonel, halkı koruyan, köylümüzü koruyan ve bölgeyi destekleyecek şekilde ürünü çoğaltıp, en kaliteli şekilde dünya piyasasına sunmak. Fiyatların üreticiyi doyurması gerekiyor ki mor soğana ilgi artsın."

Ballıpınar Mahallesi üreticilerinden Zekai Kaya, 10 yıldır soğanı, kilogramı 1 liradan sattıklarını ifade etti.

Bu hasat döneminde soğanın kilogramının 1,5 liraya çıktığını dile getiren Kaya, "Yıllardır aynı fiyat ama bizim masraflarımız ikiye üçe katlandı. Eskiden ana geçim ürünümüz bu üründü. Coğrafi işaretin onaylanmasını sabırsızlıkla bekliyoruz. Bu noktadan sonra ürümüz çok daha değerli hale gelecek." dedi.